เกร็ดน่ารู้ เรื่อง คอลัมน์: Market Move: ออดิโอบุ๊กแรงไม่หยุดยอดกระฉูดสวนกระแส อีบุ๊ก
อย่างไรก็ตาม ล่าสุดสถานการณ์ ของตลาดสิ่งพิมพ์โลกเริ่มเปลี่ยนแปลงไปอีกครั้ง เมื่อยอดขายอีบุ๊กในตลาดใหญ่ ๆ อย่างสหรัฐอเมริกา และสหราชอาณาจักร เริ่มตกต่ำลง พร้อมกับที่ออดิโอบุ๊ก หรือหนังสือเสียง ที่ใช้การฟังแทนการอ่านกำลังเติบโตสวนทางขึ้นมาอย่างเงียบ ๆ
โดยผลสำรวจตลาดหนังสือทั้งในสหรัฐอเมริกา และสหราชอาณาจักร เมื่อปีที่แล้วพบว่า ยอดขายอีบุ๊กหดตัวลงอย่างมีนัยสำคัญ สมาคมผู้จัดพิมพ์หนังสือของสหรัฐ เปิดเผยว่า ยอดขายอีบุ๊กลดลง 12.3% เช่นเดียวกับฝั่งอังกฤษ ที่นิตยสารธุรกิจ "เดอะ บุ๊กเซลเลอร์" (The Bookseller) ระบุว่า ยอดขายอีบุ๊กของ 5 ร้านหนังสือหลักบนเกาะอังกฤษ ลดลง 2.4% มาอยู่ที่ 47.8 ล้านเหรียญสหรัฐ
ขณะเดียวกันนี้ ออดิโอบุ๊กกลับเติบโตขึ้น โดยปีที่ผ่านมาตลาดออดิโอบุ๊กโลกมีมูลค่าประมาณ 2.8 พันล้านเหรียญสหรัฐ และมีหนังสือออกใหม่กว่า 43,000 เรื่อง เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องจาก 36,000 เรื่องในปี 2014 และ 20,000 เรื่องเมื่อปี 2013 สอดคล้องกับรายงานของสมาคมผู้จัดพิมพ์หนังสือของสหรัฐระบุว่า ออดิโอบุ๊กเป็นเซ็กเมนต์ที่เติบโตสูงสุดในช่วง 8 เดือนแรกของปีที่แล้ว โดยมียอดขายสูงขึ้น 37.8% จากช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า เช่นเดียวกับยอดดาวน์โหลดที่โตขึ้น 38.1%
ด้านสำนักวิจัยมินเทลได้อธิบายปรากฏการณ์นี้ว่า ราคาซึ่งเคยเป็นจุดเด่นของ อีบุ๊กที่เหนือกว่าหนังสือเล่มนั้นเริ่มส่งผลลบกับตนเอง ด้วยการทำให้ผู้บริโภคเสพติด หนังสือราคาถูก โดยประมาณ 1 ใน 3 ของผู้อ่านอีบุ๊กจะเลือกซื้อเฉพาะเล่มที่มีราคาต่ำกว่า 4.23 เหรียญสหรัฐเท่านั้น ตรงกันข้ามกับออดิโอบุ๊ก ที่มีจุดขายเรื่องการสามารถรับสื่อได้โดยการฟัง ซึ่งไม่รบกวนการทำกิจกรรมอื่น ๆ อาทิ ขับรถ อาบน้ำ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งการออกกำลังกาย ซึ่งเป็นเทรนด์ที่กำลังมาแรงทั่วโลก
เป็นไปในทิศทางเดียวกันกับความเห็นของ "เทรซี มาร์กแฮม" ผู้จัดการประจำประเทศสหรัฐอเมริกาของออดิเบิล ผู้ให้บริการออดิโอบุ๊กรายใหญ่ ซึ่งกล่าวว่า ตลอด 2-3 ปีที่ผ่านมา ฐานสมาชิกเติบโตเร็วถึง 40% ต่อปี และปีที่แล้วมี การฟังออดิโอบุ๊กถึง 1.6 ล้านชั่วโมง เพิ่มจาก 1.2 ล้านชั่วโมงในปีก่อน เป็นผลจากผู้บริโภคเริ่มเข้าใจถึงความสะดวกของออดิโอบุ๊ก
เทรนด์นี้ส่งผลให้ตลาดออดิโอบุ๊กคึกคักขึ้นทั้งจำนวนผู้เล่น และกลยุทธ์ อาทิ "สคอลาสติก" (Scholastic) ผู้ให้บริการออดิโอบุ๊กที่เน้นนำเสนอหัวหนังสือที่ถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ อาทิ ฮังเกอร์เกมส์ (Hunger Games) และกูสบัมป์ (Goosebumps) โดยให้ลูกค้าทดลองฟังเล่มแรก ๆ ของซีรีส์ฟรี เพื่อจูงใจให้ จ่ายเงินเพื่อฟังเล่มต่อ ๆ ไป
"ลินดา ลี" รองประธานของบริษัท สคอลาสติก อธิบายว่า แม้การสมัครสมาชิกรายเดือนจะเป็นกลยุทธ์หลักของตลาดออดิโอบุ๊ก แต่ขณะเดียวกันไม่เป็นมิตรกับผู้บริโภคกลุ่มใหม่ ๆ ที่ไม่เคยสัมผัสสื่อนี้มาก่อน บริษัทจึงได้เลือกใช้โมเดลให้ทดลองฟังฟรีก่อน และชูหนังสือที่ถูกทำเป็นภาพยนตร์ เพื่อขยายฐานลูกค้าโดยไม่ต้องแข่งกับผู้เล่นเดิมในตลาด
ทั้งนี้ต้องรอดูกันต่อไปว่า ออดิโอบุ๊กจะสามารถเติบโตขึ้นมาเทียบชั้นกับอีบุ๊กได้หรือไม่ และผู้ให้บริการจะมีกลยุทธ์ใหม่ ๆ แบบไหนบ้าง--จบ--
ที่มา : หนังสือพิมพ์ประชาชาติธุรกิจ ฉบับวันที่ 17 - 20 มี.ค. 2559 หน้า 20
