เกร็ดน่ารู้ เรื่อง อนุรักษ์พันธุกรรมพืชป่ารอบเขื่อนเพื่ออนาคตพืชท้องถิ่นไทย
Source - เดลินิวส์ 29 ส.ค. 2558
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเล็ง เห็นความสำคัญและทรงเริ่มงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพตั้งแต่ปี 2503 โดยมีพระราชดำริให้รวบรวมรักษาพรรณพืชต่าง ๆ ที่หายากและกำลังจะหมดไปมาเพาะปลูกและขยายพันธุ์ให้มีเพิ่ม มากขึ้น
ต่อมา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงสานต่อพระราชปณิธาน โดยพระราชทานให้โครงการส่วนพระองค์ฯ สวนจิตรลดา ดำเนินการจัดสร้างธนาคารพืชพรรณขึ้น เมื่อปี 2536 และเกิดเป็นโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราช สุดาฯ สยามบรมราชกุมารี (อพ.สธ.) มีหน่วยงาน ต่าง ๆ ร่วมสนองพระราชดำริ
หนึ่งในนั้นก็มีการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศ ไทย (กฟผ.) ซึ่งได้ขอพระราชทานพระราชานุญาตเข้าร่วมสนองพระราชดำริฯ โครงการ อพ.สธ. ตั้งแต่ปี 2548 ที่ผ่านมาภายใต้ชื่อโครงการ อพ.สธ.-กฟผ. อนุรักษ์พันธุกรรมพืชป่ารอบเขื่อนอย่างเห็นคุณและรู้ค่า
โครงการ อพ.สธ.-กฟผ. ดำเนินการภายใต้วิสัยทัศน์ "อนุรักษ์พันธุกรรมพืชป่ารอบเขื่อนอย่างเห็นคุณและรู้ค่า" ผ่าน 3 กิจกรรม คือ ปกปักพันธุกรรมพืช โดยการจัดสรรพื้นที่ในความรับผิดชอบของเขื่อน กฟผ. 11 แห่งทั่วประเทศ รวมเนื้อที่ 21,084 ไร่ ให้เป็นพื้นที่อนุรักษ์พันธุกรรมพืชดั้งเดิมในแต่ละท้องถิ่นเอาไว้ สำหรับทำการศึกษาและนำมาใช้ประโยชน์
นอกจากนี้ยังปลูกรักษาพันธุกรรมพืช โดยนำพันธุ์พืชหายากไปเพาะปลูกในพื้นที่ปลอดภัย โดยจัดให้มีแปลงปลูกรักษาพันธุกรรมพืชตามเขื่อนและโรงไฟฟ้ารวมเนื้อที่ 996 ไร่ เพื่อรวบรวมพืชสมุนไพรและพืชอาหารสายพันธุ์ดั้งเดิมของท้องถิ่นมาปลูกรักษาไว้เพื่อประโยชน์ในการอนุรักษ์และขยายพันธุ์
และกิจกรรมพิเศษในการสนับสนุนการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช คือการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องและสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ของ อพ.สธ. อย่างต่อเนื่อง เช่น ถ่ายทอดความรู้และสร้างจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรของประเทศแก่เยาวชนและประชาชนทั่วไปที่สนใจเดินทางเข้าศึกษาเรียนรู้ เป็นต้น
ตลอดเวลาที่ผ่านมาที่ กฟผ. สืบสานพระราชปณิธาน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชไว้คู่แผ่นดินไทย ผ่านโครงการ อพ.สธ.-กฟผ. นั้น ปัจจุบัน ดอกผลอันเนื่องมาจากสายพระเนตรอันยาวไกลของพระองค์ ได้เติบโตอย่างงดงามรอให้ทุกคนไปสัมผัสที่เขื่อนของ กฟผ. ทั่วประเทศ และในปี 2558 นี้ อพ.สธ.-กฟผ. ได้จัดโครงการต่าง ๆ เพื่อการสานต่องานในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช เพื่อร่วมเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชพื้นที่เขื่อนต่าง ๆ มากมายหลายกิจกรรมอีกด้วย ทั้งนี้เพื่อคงไว้ซึ่งพรรณพืชของไทยให้คงอยู่อย่างยั่งยืนคู่สังคมไทยสืบไป
ซึ่งประชาชนที่สนใจสามารถเข้าศึกษาดูงาน และเรียนรู้ถึงพืชสำคัญ ๆ ที่เป็นพรรณพืชดั้งเดิมของไทย ที่พืชหลายชนิดได้รับการพัฒนาพันธุ์มาเป็นพืชอาหารของคนไทยเราในปัจจุบันตลอดถึงพืชสมุนไพรไทยที่หายากในพื้นที่ป่าธรรมชาติของทุกวันนี้ ก็มีมากมายหลายรายการให้ได้เรียนรู้อีกด้วย.
